De komende weken beginnen de vakantiewerkers weer. Een tijd waarin scholieren en studenten tussen de vakantieperioden een zakcentje proberen te verdienen. Ook voor u als salarisprofessional een drukke tijd, want er zijn veel nieuwe zaken te verwerken.
Wat verdient vakantiewerk?
In de meeste gevallen zal de vakantiekracht het minimum jeugdloon dat geldt voor zijn of haar leeftijd ontvangen. Binnen Nederland is dat een percentage van het minimumloon, variërend van 30 procent voor 15-jarigen tot 80 procent voor 20-jarigen. Vanaf 21 jaar geldt het normale minimumloon.
Minimum jeugdlonen per uur
Geen minimumloon voor 13- en 14-jarigen
Dat betekent ook dat er voor 13- en 14-jarigen geen wettelijk minimumloon geldt. Aanvankelijk werd in rechtspraak bepaald dat dat tegen het Internationaal Verdrag inzake burgerrechten en politieke rechten en het Europees Sociaal Handvest is. Later besloot de Hoge Raad dat 13- en 14-jarigen geen minimumloon kunnen claimen, omdat zij maar een beperkt aantal uren mogen werken en bovendien alleen mogen worden ingezet voor licht werk. Veel werkgevers kiezen er voor om 13- en 14-jarigen hetzelfde te betalen als 15-jarigen.
Fooien
Werken in de horeca is een veelvoorkomend vakantiebaantje. Hoewel u wellicht graag anders zou zien, heeft de werkgever geen enkele zeggenschap over de fooien die de werknemer ontvangt. U mag afdracht van de fooien of het delen van de fooien in een fooienpot niet eisen. Doet u dat toch, mag de werknemer weigeren. Het is ook niet toegestaan het salaris te minderen tot onder het minimumloon omdat de werknemer fooien ontvangt.
Fooien kunnen wel een reden zijn om minder loon te betalen. De werkgever moet dan wel loonbelasting en premies volks- en werknemersverzekering inhouden op het loon dat hij aan de medewerker had betaald, als zij geen fooien zouden krijgen. In het bedrag waarover de inhouding wordt berekend zit dan een gedeelte voor fooien besloten. Een medewerker die bijvoorbeeld € 1.000 euro aan loon ontvangt en aan fooien gemiddeld € 250 euro, had (zonder fooien) € 1.139,50 netto verdiend. Over dat fictieve bedrag moeten loonbelasting en premies volks- en werknemersverzekeringen geheven worden. Bovendien is er (ten minste) 8 procent vakantiebijslag verschuldigd. Over het meerdere (1000+250 – 1139,50 = € 110,50 euro) wordt geen loonheffing ingehouden. Als uw medewerker in de praktijk minder fooien heeft ontvangen, kan hij het te veel aan ingehouden loonbelasting en premies terugvragen aan de belastingdienst.
Rechten van vakantiekrachten
Ook vakantiekrachten vallen onder het normale, Nederlandse arbeidsrecht. Alle gewoonlijke premies moeten worden ingehouden en afgedragen en de vakantiekrachten bouwen vakantiedagen op. Alleen geldt voor 13- tot 18-jarigen een aantal beperkingen. Zij worden beschermd door de Arbeidstijdenwet. Voor die groep gelden specifieke regels voor arbeids- en rusttijden. Zo kunnen zij niet gedwongen worden te werken op een schooldag en mogen zij niet alle soorten werk verrichten. De wet omschrijft hun werk als ‘lichte, niet-industriële arbeid’. Daarom mogen zij bijvoorbeeld wel werken in kantoren, winkels, horeca en in de land- en tuinbouw, maar niet in fabrieken of bij een verhuisbedrijf. Ook mogen zij klusjes doen, zoals oppassen, schoonmaken of de auto wassen. Het is vooral belangrijk dat het werk waar zij voor worden ingezet lichamelijk niet te zwaar is.
Hoeveel mag een vakantiekracht werken?
In de wet is vastgelegd hoeveel scholieren en studenten in de vakantieperiode mogen werken:
- Jongeren van 13 en 14 jaar mogen maximaal 5 dagen achter elkaar werken en mogen niet op zondag werken. Dagelijks mogen zij niet meer dan 7 uur werken. Een fulltime werkweek voor 13- en 14 jarigen bedraagt dus 35 uur. Zij mogen maximaal 3 weken achtereen fulltime werken. Ook mogen zij niet in de avond en nacht werken. Een werkdag mag alleen tussen 7 uur ’s ochtends en 19 uur ’s avonds zijn. Bovendien moet er verplicht 14 uur rust zitten tussen de werkdagen. ’s Avonds doorwerken tot 19 uur, betekent dat er de volgende dag pas om 9 uur gestart mag worden. Na 4,5 uur moeten zij verplicht een pauze nemen van ten minste een half uur. Er moet altijd onder toezicht worden gewerkt en kassawerk is op deze leeftijd nog verboden. Deze jongeren mogen wel vakken vullen.
- Jongeren van 15 jaar mogen maximaal 5 dagen achter elkaar werken en mogen in beginsel niet op zondag werken. Alleen als het voor het bedrijf gebruikelijk is én met schriftelijke toestemming van ouders of voogd mag op zondag toch worden gewerkt. Dan geldt een maximum van 11 zondagen per 16 zondagen en mag alleen op zondag worden gewerkt als hij of zij de zaterdag ervoor vrij was. Jongeren van 15 mogen elk jaar maximaal 4 weken achtereen fulltime werken en 6 weken in totaal. Dagelijks mogen 15-jarigen niet meer dan 8 uur werken en wekelijks niet meer dan 40 uur. Er zit verplicht minimaal 12 uur rust tussen de werkdagen. Ook zij moeten na 4,5 uur verplicht een half uur pauze nemen. Wel mogen ze iets zelfstandiger werk doen. Zo mogen ze zelfstandig een folderwijk lopen en klanten helpen in een winkel. Let op: machinewerk is op deze leeftijd nog niet toegestaan. ’s Ochtends vroeg kranten bezorgen mag alleen als de ouders of voogd daar akkoord mee is.
- Jongeren van 16 en 17 jaar mogen in 4 weken 160 uur werken, maar nooit meer dan 45 uur per week. Dagelijks mogen zij ook niet langer dan 9 uur werken. Er zit verplicht minimaal 12 uur rust tussen de werkdagen en na 7 dagen achtereen werken moet er 36 uur pauze zijn. De regels voor werken op zondag zijn vanaf deze leeftijd hetzelfde als voor meerderjarige werknemers. Ook zijn vanaf deze leeftijd bijna alle soorten werk, waaronder werk in een fabriek, toegestaan. Alleen bij gevaarlijk werk, zoals werken met zware machines, is toezicht van een meerderjarige werknemer vereist.
Uw administratie
Mocht uw administratie geaudit worden, is het belangrijk dat u kunt aantonen dat u deze regels in acht hebt genomen. Dat kan bijvoorbeeld door het bovenstaande op te nemen in de arbeidsovereenkomst of door de werknemer te laten in- en uitklokken. Eventueel kunt u vragen aan de ouders of voogd om mee te tekenen met het contract. Echter, uit rechtspraak blijkt dat als jongeren 4 weken of langer onder het contract hebben gewerkt, er vanuit mag worden gegaan dat de ouders akkoord zijn met het werk.
Net als al voor uw andere werknemers, draagt u premies af en ontvangt de werknemer een loonstrookje en een jaaropgave.
Bron: salarisnet
