Fysieke belasting

Om de risico’s van het arbeidsproces en de werkplek globaal te inventariseren, kan de werkgever onderstaande checklist gebruiken. Wie deze lijst zorgvuldig afwerkt, stelt snel vast op welke plaatsen in het bedrijf sprake is van fysieke over- of onderbelasting.

Eerst wordt een aantal algemene vragen gesteld. Het bedrijf dat deze vragen bevestigend kan beantwoorden, handelt in de geest van het Besluit fysieke belasting. Vervolgens is een aantal vragen toegevoegd, waarbij kan worden nagegaan hoe de situatie in het bedrijf is ten aanzien van concrete lichamelijk belastende werkzaamheden als trekken en duwen, repeterend werk, hurken en knielen, staan etc.

Algemeen

• Heeft u de risico’s voor fysieke belasting binnen uw organisatie in kaart gebracht?
• Heeft u na de inventarisatie maatregelen genomen om risico’s te voorkomen dan wel te beperken?
• Heeft u daarvoor een prioriteitsstelling gemaakt?
• Heeft u de risico’s geëvalueerd?
• Heeft u uw werknemers voorgelicht over de risico’s?
• Heeft u de arbodienst op de hoogte gebracht?

Staan

• Heeft u de risico’s voor fysieke belasting binnen uw organisatie in kaart gebracht?
• Heeft u na de inventarisatie maatregelen genomen om risico’s te voorkomen dan wel te beperken?
• Heeft u daarvoor een prioriteitsstelling gemaakt?
• Heeft u de risico’s geëvalueerd?
• Heeft u uw werknemers voorgelicht over de risico’s?
• Heeft u de arbodienst op de hoogte gebracht?

Zitten

• Wordt er per dag maximaal 5 uur gewerkt in zittende houding?
• Is de langst aaneengesloten zitperiode korter dan 2 uur?
• Verricht men zittend werk in een goede uitgangshouding (vermijden van draaien, buigen en dergelijke)?
• Is de stoel instelbaar?
• Kan iedereen de stoel instellen?
• Als de tafelhoogte niet instelbaar is, kan dan een voetensteun worden gebruikt?
• Wordt er gebruikgemaakt van een hellend werkvlak?
• Is het mogelijk de benen op de werkplek te strekken?
• Worden de instelmogelijkheden van de werkplek gebruikt?
• Kunnen de voeten plat op de grond staan als men op de stoel zit?

Hurken en knielen

• Is onderzocht hoe hurken en knielen zoveel mogelijk voorkomen kan worden?
• Als er geknield of gehurkt gewerkt wordt, duurt dat dan korter dan 2 minuten per keer?
• Wordt er in een zo gunstig mogelijke kniel- of hurkhouding gewerkt (vermijden van draaien, buigen)?
• Zijn goede kniebeschermers aanwezig?
• Wordt er voorlichting gegeven over het voorkomen van knielen en hurken en het gebruik van kniebeschermers?
• Worden kniebeschermers gebruikt?

Tillen en dragen

• Wordt er minder dan twee uur per dag tilwerk verricht?
• Is het gewicht van het te tillen voorwerp minder dan 25 kilo?
• Kan tilwerk worden uitgevoerd in een gunstige lichaamshouding?
• Kan getild worden met een rechte rug?
• Wordt er bij het tillen minder dan 25 cm vooruit gereikt?
• Wordt de romp minder dan 45 graden gedraaid bij het tillen?
• Is er voldoende ruimte om een vrij te kiezen houding aan te nemen?
• Is de vloer vrij van obstakels?
• Zijn er tilhulpmiddelen?
• Worden tilhulpen gebruikt?
• Weet iedereen welke tilhulpen er zijn?
• Tillen vrouwen tijdens de zwangerschap minder dan 10 kilo?
• Tillen vrouwen tijdens de zwangerschap bij frequent tilwerk (meer dan 1 x per uur) minder dan 5 kilo?

Trekken en duwen

• Kan duw- en trekwerk worden uitgevoerd in een gunstige lichaamshouding?
• Is het te verplaatsen voorwerp voorzien van goede handvatten?
• Is er voldoende ruimte om een vrij te kiezen houding aan te nemen?
• Is de werkvloer in de duw- of trekrichting vrij van obstakels?
• Is de vloer egaal?

Repeterend werk

• Wordt er minder dan 2 uur per dag repeterend werk verricht?
• Worden repeterende handelingen maximaal een half uur achter elkaar uitgevoerd?
• Is de herhalingstijd van handelen langer dan 90 seconden?
• Is het gereedschap aangepast aan de afmetingen van de handen van de werknemers die het gebruiken?
• Is het gewicht van het gereedschap licht genoeg voor het uit te voeren werk?